Hạt Óc Chó

Ngày cập nhật: 20/03/2024 Biên tập viên: Nguyễn Quỳnh
4.8/5 - (12 bình chọn)

Hạt óc chó là món ăn vặt yêu thích của rất nhiều người. Bên cạnh đó, óc chó còn là một dược liệu quý trong Đông y được ứng dụng trong điều trị bệnh như bồi bổ sức khỏe, trị đau nhức xương khớp, hen suyễn, khó thở,… Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu những thông tin chi tiết về đặc điểm, cách dùng và hạt óc chó có tác dụng gì trong bài viết dưới đây.

Hạt óc chó là gì và những thông tin tổng quan

Quả óc chó xuất hiện trên thị trường Việt Nam từ nhiều năm trước đây tuy nhiên chắc hẳn vẫn còn nhiều bạn đọc chưa thực sự hiểu rõ về loài cây này. Nội dung dưới đây sẽ giúp bạn có góc nhìn tổng quan nhất về cây óc chó.

  • Tên gọi khác: Hạnh đào, hoàng đào, cát tuế tử, phan la tư, hồ đào
  • Tên khoa học: Juglans regia L
  • Thuộc họ: Hồ Đào (Juglandaceae)

Đặc điểm thực vật

Cây óc chó là một trong những loài thực vật hiếm gặp ở Việt Nam với những đặc điểm thực vật như sau:

Hình ảnh cây óc chó trong tự nhiên
Hình ảnh cây óc chó trong tự nhiên
  • Là loài cây thân gỗ, to, sống lâu năm. Một cây óc chó trưởng thành có thể cao đến 20m, rụng lá vào mùa đông. Vỏ cây sần sùi với nhiều vết nứt dọc, có màu xám tro.
  • Lá cây thuộc loại lá kép lông chim, mọc so le với nhau. Mỗi tàu lá thường có từ 5 – 9 lá chét, hình bầu dục, đầu lá hơi nhọn. Hai mặt lá nhẵn hoặc có một lớp lông nhỏ, mịn ở mặt dưới, khi vò lá có mùi thơm đặc trưng.
  • Hoa óc chó là hoa đơn tính, mọc thành từng cụm ở đầu cành hoặc mọc đơn độc, có màu lục vàng và thường nở vào khoảng tháng 3 – 5. Lá đài và cánh hoa có kích thước nhỏ, bầu hạ, vòi nhụy ngắn.
  • Tháng 9 – 10 là thời điểm cây đậu quả. Quả óc chó dạng quả hạch, đường kính khoảng 3 – 4cm, có vỏ mẫm. Khi quả chín có vỏ dày, cứng, có phần hóa gỗ. Bên trong quả, nhân nguyên được chia thành 4 thùy có nhiều rãnh nhăn giống như khối óc. Bởi vậy, cái tên cây óc chó được ra đời từ đây.

Hạt óc chó trồng ở đâu? Khu vực phân bố chủ yếu

Cây óc chó có nguồn gốc từ vùng núi Himalaya (thuộc Ấn Độ, Trung Quốc) sau đó di thực sang khu vực các quốc gia Nam Âu khí hậu ôn đới hoặc nhiệt đới núi cao. Ngày nay, chúng mọc hoang tại các nước khu vực Châu Âu, Ấn Độ, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản,…

Tại Việt Nam, loài cây này mọc hoang và được trồng ở một số tỉnh thành miền núi phía Bắc như Lào Cai, Tuyên Quang, Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn.

Thu hái và bào chế

Chắc hẳn chúng ta đều biết rằng hạt óc chó là một trong những thực phẩm mang đến nguồn dinh dưỡng dồi dào, bổ dưỡng cho sức khỏe. Tuy nhiên, trong Đông y, không chỉ có hạt là một dược liệu quý mà bộ phận lá, vỏ quả, màng ngăn trong nhân cũng được ứng dụng nhiều trong các bài thuốc chữa bệnh.

Dược liệu sau khi được sấy khô
Dược liệu sau khi được sấy khô

Thu hái dược liệu từ cây óc chó có thể được tiến hành quanh năm. Tùy vào mỗi bộ phận khác nhau mà thời điểm, cách thức thu hoạch cũng có nhiều điểm khác biệt.

  • Lá cây: Thời điểm thu hoạch lá là vào mùa hè khoảng tháng 6 – 7, không nên hái vào mùa thu, đông khi lá đã úa vàng hay rụng hết. Lá óc chó có thể dùng dưới dạng tươi hay khô đều được. Sau khi thu hoạch cần rửa sạch rồi phơi trực tiếp dưới nắng đến khi khô hoàn toàn.
  • Phần nhân quả: Tầm khoảng tháng 9 – 10 là lúc quả chín. Khi hái về bóc lấy vỏ ngoài phơi khô, trong Đông y gọi là dược liệu thanh long y. Phần nhân sau khi phơi hoặc sấy khô được gọi là hồi đào nhân, phần màng ngăn là phân tâm mộc.

Mỗi thảo dược sau khi bào chế xong có tác dụng khác nhau và được sử dụng tùy vào từng mục đích sử dụng cụ thể.

Thường xuyên ăn quả óc chó có tác dụng gì đối với sức khỏe?

Nhờ những tác dụng của hạt óc chó đối với sức khỏe, sản phẩm này đã và đang được nhiều người săn lùng trên thị trường trong thời gian gần đây.

Trong y học cổ truyền

Theo các tài liệu trong Đông y, hạt óc chó là dược liệu có vị ngọt, tính ôn và không chứa độc tố. Bên cạnh đó, dược liệu này quy vào 2 kinh chủ yếu là Phế và Thận cùng với nhiều công dụng như:

  • Bổ khí, nhuận huyết, nhuận táo.
  • Ôn phế, trừ đờm, hen suyễn, ích mệnh môn, lợi tam tiêu.
  • Kháng viêm, kháng khuẩn, trị lở miệng, hôi miệng.

Trong y học hiện đại

Theo kết quả của các nghiên cứu khoa học, trong quả óc chó chứa nhiều hợp chất quý cho sức khỏe, có thể kể đến như sau:

  • Protein, dầu, carbohydrate, chất xơ tốt cho quá trình trao đổi chất, sự phát triển của cơ thể.
  • Khoáng chất, Omega 3, Vitamin cùng các chất chống oxy hóa.
  • Các chất vô cơ thiết yếu như Na, Ca, P, K, Mg, Fe, Cu, Zn, Mn,….
  • Bộ phận lá chứa nhiều Acid ascorbic, Cystin, Tryptophan, Tannin,…
  • Vỏ quả chứa nhiều hoạt chất hiếm như Lignin, Furfural. Pentosan, đường, tinh bột,…
Quả óc chó mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe
Quả óc chó mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe

Vậy những hoạt chất này trong quả óc chó có tác dụng gì đối với sức khỏe? Ngay sau đây, chúng tôi xin chia sẻ những công dụng quả óc chó đã được chứng minh và khẳng định bởi nền y học thế giới.

  • Cải thiện, tăng cường chức năng hệ tim mạch. Cụ thể công dụng của hạt óc chó được đánh giá là có khả năng ngăn ngừa các cục máu đông, các cơn đau tim, loại bỏ cholesterol xấu từ đó phòng ngừa và hỗ trợ điều trị các bệnh về động mạch vành, máu nhiễm mỡ,…
  • Bảo vệ xương khớp, giúp xương chắc khỏe, chống loãng xương, đặc biệt tốt cho trẻ vị thành niên và người cao tuổi.
  • Bổ sung các dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển của trẻ cả về trí tuệ và thể chất.
  • Tăng cường chức năng thận, cải thiện sức năng sinh lý ở nam giới từ đó hỗ trợ điều trị các trường hợp vô sinh, hiếm muộn.
  • Chống lão hóa da, giảm căng thẳng, mệt mỏi và cải thiện chất lượng giấc ngủ, tốt cho não bộ.
  • Bổ sung dưỡng chất cho phụ nữ mang thai, thúc đẩy sự phát triển não bộ của thai nhi,…
  • Ngăn ngừa, hỗ trợ điều trị ung thư, căn bằng đường huyết.

Bên cạnh đó, không ít người dùng thắc mắc hạt óc chó bao nhiêu calo, ăn hạt óc chó có béo không? Cũng theo các nghiên cứu, mỗi 100gr hạt óc chó có thể cung cấp đến 655 calo. Vì vậy, đối với những người thừa cân cần hết sức lưu ý khi sử dụng.

Những bài thuốc chữa bệnh từ hạt óc chó hiệu quả nhất

Hạt óc chó có thể sử dụng ăn trực tiếp hoặc sử dụng kết hợp cùng nhiều dược liệu khác để điều trị bệnh. Vậy hạt óc chó ăn như thế nào để đạt hiệu quả tốt nhất? Những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn có được câu trả lời chi tiết nhất về cách dùng quả óc chó.

Bài thuốc chữa ốm yếu, ho, khó ngủ ở tuổi già

  • Chuẩn bị: Nhân óc chó, hạnh nhân, gừng tươi mỗi vị 40gr.
  • Giã nhuyễn tất cả dược liệu rồi vo thành từng viên to chừng hạt ngô.

Mỗi tối trước khi đi ngủ khoảng 30 – 60 phút uống từ 1 – 2 viên đều đặn hàng ngày sẽ giúp người dùng giảm tình trạng ho về đêm, cải thiện chất lượng giấc ngủ. Đồng thời nên kết hợp uống với nước ấm hoặc nước gừng ấm để có hiệu quả tốt nhất.

Bài thuốc trị đau nhức xương khớp, mỏi gối

  • Chuẩn bị: Hạt óc chó, bổ cốt chỉ mỗi vị 100gr.
  • Giã hoặc xay nhuyễn dược liệu rồi vo thành từng viên nhỏ.

Mỗi ngày uống khoảng 5gr dược liệu, 3 lần/ngày sẽ giúp thuyên giảm các cơn đau, chắc khỏe xương.

Bài thuốc bổ thận, trị đau lưng do thận, mệt mỏi, liệt dương, tiểu tiện khó khăn

  • Chuẩn bị: Nhân quả óc chó 12gr, ba kích 10gr, ích trí nhân, ô dược, cẩu tích mỗi loại 8gr.
  • Sắc kỹ các dược liệu trên rồi chắt lấy nước thuốc, uống khi còn ấm.

Kiên trì thực hiện uống mỗi ngày một thang sẽ giúp cải thiện chức năng thận hiệu quả.

Bài thuốc chữa sưng đau khớp

  • Chuẩn bị: Hạt óc chó tươi cùng một ít rượu trắng.
  • Giã nhuyễn dược liệu rồi đổ thêm rượu trắng tạo thành hỗn hợp đặc sệt.
  • Đắp hỗn hợp lên vùng bị sưng đau rồi buộc vải cố định lại trong vài tiếng đến khi vết sưng đau giảm hẳn.

Bài thuốc lợi tiểu, tiểu rắt, có sỏi kèm theo

  • Chuẩn bị: Hạt óc chó 30gr, gạo nếp.
  • Loại bỏ hết lớp màng, vỏ của quả óc chó, lấy nhân giã nhỏ rồi nấu kèm với cháo ăn trong ngày.

Người dùng nên ăn liên tục trong khoảng 15 – 20 ngày sẽ giúp phát huy tối đa công dụng của quả óc chó.

Bài thuốc chữa ho, tức ngực

  • Chuẩn bị: Nhân quả óc chó 100gr, gừng tươi 50gr, mật ong 60ml.
  • Đem gừng, hạt óc chó sấy khô rồi giã nhuyễn, trộn đều với mật ong vừa đủ rồi vo thành viên nhỏ, sấy khô.

Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần dùng 10 viên và nên sử dụng cùng nước ấm.

Bài thuốc chữa hen, tức ngực

  • Chuẩn bị dược liệu gồm có: hạt óc chó nguyên vỏ, nhân sâm mỗi vị 6gr.
  • Rửa sạch dược liệu rồi sắc kỹ với khoảng 500ml nước đến khi cô cạn thì loại bỏ bã.

Chắt lấy nước thuốc chia thành 3 lần uống trong ngày và nên thực hiện đều đặn trong khoảng 15 – 20 ngày.

Bài thuốc hạt óc chó chữa táo bón, kích thích tiêu hóa

  • Chuẩn bị: óc chó, vừng đen, khoai lang, mật ong.
  • Hạt óc chó, vừng đen giã nhuyễn cùng khoai lang chín sau đó cho thêm mật ong vừa đủ, khuấy đều.

Người bệnh nên ăn 2 lần/ngày, liên tục trong 10 ngày sẽ mang đến hiệu quả tích cực đồng thời giúp cơ thể hấp thụ dưỡng chất tốt hơn.

Bài thuốc trị cảm sốt, đau đầu từ hạt óc chó

  • Chuẩn bị: Hạt óc chó nếp, trà búp và hành tươi mỗi loại 15gr.
  • Sắc tất cả dược liệu với nước rồi uống khi còn nóng.
Quả óc chó bóc sẵn được sử dụng trong các bài thuốc
Quả óc chó bóc sẵn được sử dụng trong các bài thuốc

Người bệnh có thể đắp thêm chăn để cơ thể toát mồ hôi, hạ sốt nhanh hơn.

Bài thuốc trị loét dạ dày, hành tá tràng

  • Chuẩn bị: Hồ đào 3kg, rượu trắng 5 lít cùng với siro dược dụng 1500ml.
  • Hồ đào nghiền vụ rồi đổ rượu vào đun nóng, đổ vào bình để dưới nắng từ 20 – 30 ngày cho đến khi rượu chuyển sang màu đen.
  • Lọc bỏ bã, lấy rượu cho thêm siro vào khuấy đều là có thể sử dụng được.

Mỗi lần uống từ 10 – 20 ml, 2 lần/ngày hoặc có thể uống khi đau.

Cách làm mứt hồ đào trị ho khan, viêm phế quản

Chắc hẳn, không ít người dùng có chung câu hỏi hạt óc chó làm gì ngon. Bên cạnh cách làm đơn điệu như rang, sấy khô, người dùng có thể làm mứt vừa lạ miệng, vừa có thể trị ho khan, viêm phế quản hiệu quả.

  • Chuẩn bị: Hồ đào 150gr, sơn trà tươi 50gr cùng với 200gr đường phèn.
  • Óc chó nghiền trong nước tạo thành dạng sệt loãng, sơn trà ép lấy phần nước, khuấy đều hỗn hợp rồi thêm đường phèn, nấu đến khi sôi là được.

Mứt hồ đào có thể sử dụng hàng ngày đến khi các cơn ho dứt hẳn.

Phụ nữ có nên ăn hạt óc chó khi mang thai không? Những lưu ý khi sử dụng 

Có bầu ăn hạt óc chó được không là thắc mắc của không ít người dùng hiện nay. Tuy là dược liệu bổ dưỡng nhưng trong quá trình sử dụng vẫn cần lưu ý một số vấn đề sau:

  • Không nên quá lạm dụng dược liệu, nếu không sẽ dẫn đến một số tác dụng quả óc chó không mong muốn như tăng cân, dị ứng (ngứa, phát ban, sưng đỏ khắp cơ thể), buồn nôn, tiêu chảy,…
  • Hạt óc chó tốt cho bà bầu và trẻ nhỏ tuy nhiên cần sử dụng với liều lượng hợp lý và tuân theo sự chỉ dẫn của bác sĩ hay chuyên gia.
  • Ăn hạt óc chó khi nào tốt nhất cho sức khỏe? Theo các chuyên gia, hạt óc chó có thể ăn mọi thời điểm trong ngày tùy từng bài thuốc và đối tượng cụ thể.
  • Tuyệt đối không dùng cho các đối tượng bị âm hư hỏa vượng, ho do đàm nhiệt hoặc đang bị tiêu chảy, những người bị dị ứng với các loạt hạt.
  • Trước giờ đi ngủ ăn quả óc chó có tốt không? Câu trả lời là không, để có hiệu quả tốt nhất, không gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa thì người dùng nên ăn trước khi đi ngủ ít nhất là 30 phút.

Nên mua hạt óc chó ở đâu uy tín, chất lượng trên thị trường? Hạt óc chó giá bao nhiêu là hợp lý?

Hạt óc chó là một trong những loại hạt xa xỉ, có giá thành tương đối cao tại thị trường Việt Nam. Tuy vậy, với giá trị dinh dưỡng cao, thực phẩm này vẫn được nhiều người săn đón, bổ sung trong bữa ăn hàng ngày.

Hiện nay, trên thị trường hạt óc chó Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh,… vô cùng đa dạng, đến từ nhiều thương hiệu khác nhau. Trong đó, chủ yếu là các sản phẩm nhập ngoại như Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc,… và một số ít sản phẩm Việt Nam.

Hạt óc chó bao nhiêu 1kg còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nguồn gốc xuất xứ, dạng tươi hay khô,… Mỗi loại hạt óc chó bóc sẵn sẽ có một mức giá khác nhau, dao động trong khoảng 400.000 VNĐ – 500.000 VNĐ/kg.

Người dùng cần lưu ý khi mua sản phẩm trên thị trường
Người dùng cần lưu ý khi mua sản phẩm trên thị trường

Bên cạnh đó, người dùng cần hết sức cảnh giác với các loại sản phẩm kém chất lượng bán tràn lan khi mua hạt óc chó trên thị trường hiện nay. Nếu bạn vẫn băn khoăn không biết mua hạt óc chó ở đâu, vậy bạn có thể tham khảo sản phẩm tại Trung tâm Nghiên cứu và Nuôi trồng dược liệu Vietfarm – địa chỉ mua hạt óc chó uy tín hàng đầu hiện nay.

Tại đây, hạt óc chó được nhập trung tâm Vietfarm trực tiếp tại các nhà sản xuất từ các nước, có giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và có giá thành 210.000 VNĐ/ túi 0.5kg vô cùng hợp lý.

Hy vọng những thông tin trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về hạt óc chó với những công dụng chữa bệnh hiệu quả. Nếu bạn còn có bất cứ thắc mắc nào hãy liên hệ với chúng tôi qua số hotline để được hỗ trợ tốt nhất.

TTUT, BSCKII Nguyễn Thị Nhuần

Chức vụ: Cố vấn chuyên môn

Học hàm/ học vị: BS.CKII

Nơi công tác: Bệnh viện YHCT Trung Ương

Đăng ký tư vấn với chuyên gia