Cây ô rô

Cây ô rô là một dược liệu có nguồn gốc từ Ấn Độ, sau đó du nhập vào Việt Nam và các quốc gia Châu Á khác với mục đích chữa bệnh. Loại cây này có thể sống cả ở cả dưới nước lẫn trên cạn. Mọi bộ phận của cây đều có thể dùng làm thuốc chữa bệnh với rất nhiều công dụng khác nhau. Bài viết dưới đây sẽ cùng bạn tìm hiểu về công dụng và các bài thuốc từ loại cây đặc biệt này.

Mô tả dược liệu cây ô rô

Cây ô rô có tên gọi khoa học là Acanthus ilicifolius L., thuộc họ Acanthaceae. Dược liệu này còn có tên gọi khác là Lão thử cân, ô rô to, ô rô hoa nhỏ, ô rô gai,  ô rô hoa trắng, sơn ngưu bàng, dã hồng hoa,… Cây ô rô được tìm thấy đầu tiên tại Ấn Độ, sau đó phân bố sang các quốc gia khác như: Trung Quốc, Việt Nam, Thái Lan, Indonesia và Malaysia.

Dưới đây là một số đặc điểm hình thái của loại cây này:

• Thân: Thân cây nhỏ, có màu xanh lục, trên thân có thêm các chấm đen, có lông tơ mỏng bao quanh thân. Trung bình cây ô rô sẽ cao từ 1-1,5m.
• Lá: Lá cây có hình mác, mọc đối xứng, không có cuống lá, chiều dài lá khoảng 20cm, rộng 4cm, trên mặt lá có một lớp lông, viền răng cưa rất sắc.
• Hoa: Cây nở hoa quanh năm nhưng nở nhiều nhất vẫn là mùa xuân và thu. Hoa được mọc lên từ phần đầu cành, hoa nở cân xứng, có màu xanh lam, trắng hoặc tím tùy điều kiện môi trường.
• Quả: Quả thuộc loại quả nang, bên trong có 4 hạt, dạng hạt dẹp.

Cây ô rô có mấy loại? Phân biệt các loại

Có 2 loại cây ô rô là ô rô cạn và ô rô nước, mặc dù chung họ nhưng có nhiều đặc điểm khác nhau và dược tính khác nhau. Bên cạnh những đặc điểm thực vật chung phía trên thì để phân biệt 2 loại cây này, bạn có thể căn cứ vào những đặc điểm sau:

• Cây ô rô cạn: Thân thảo nhỏ, màu xanh lục, hoa màu tím nhạt, nở thành cụm hình cầu. Cây ra hoa vào tháng 5 – 7, ra quả vào tháng 8 – 10.
• Cây ô rô nước: Cây bản địa của Ấn Độ và Sri Lanka, thân lục nhạt, hoa màu trắng hoặc xanh lam. Quả hình bầu dục, màu nâu bóng và có vỏ trắng xốp, hoa và quả thường mọc vào tháng 10, tháng 11.

Ngoài ra, trong tự nhiên còn có các loại cây ô rô khác cũng thuộc họ Ô rô nhưng không có dược tính, không dùng để chữa bệnh mà chỉ nuôi trồng để làm cảnh.

• Cây ô rô gân vàng: Lá hình trứng màu lục nhạt pha vàng, có gân lá màu vàng nổi bật. Hoa nở quanh năm có màu trắng, rải rác có các đốm màu tím đỏ.
• Cây ô rô gân đỏ hay cây ô rô tía: Mọc bụi, thân cây có màu đỏ tía, lá hình trứng, dày và có mạng gân màu đỏ, mặt lá có các màu tím, xám xanh, hồng pha loang lổ. Hoa mọc cụm có màu trắng pha chấm tím, cũng có gân đỏ.

Ở bài viết này, Vietfarm chỉ tập trung giới thiệu và cung cấp các thông tin về ô rô cạn và ô rô nước – là 2 loại có dược tính và được sử dụng trong các bài thuốc chứ không đi sâu vào tất cả loại cây.

Cây ô rô mọc ở đâu? Nguồn gốc xuất xứ

Ô rô là cây thuốc có nguồn gốc từ Ấn Độ, du nhập qua nhiều nước khác nhau như Thái Lan, miền Nam Trung Quốc, Việt Nam, sau đó đến Malaysia, Indonesia.

Ô rô cạn thường mọc hoang, ưa nắng, mọc nhiều ở chân đồi núi thấp, triền núi. Trong khi đó ô rô nước lại ưa những vùng đất ẩm, độ ẩm cao ở những vùng đầm lầy, ao hồ, sông suối, cửa sông, bãi biển nước lợ,…

Tại Việt Nam, cây thuốc này tập trung chủ yếu ở các tỉnh thành phía Bắc và Trung nước ta.

Thu hoạch và bào chế dược liệu

Với cây ô rô cạn, cây mọc tươi tốt quanh năm nhưng theo kinh nghiệm dân gian thì thời điểm thu hoạch tốt nhất là vào mùa thu. Đây là thời điểm hoa đang nở rất nhiều, rễ cây cũng phát triển to nhất, cây thuốc có dược tính cao nhất.

Toàn bộ mọi bộ phận đều có thể sử dụng để làm thuốc, từ rễ, thân, lá cho đến hoa.

• Thu hoạch toàn bộ cây thuốc rồi rửa sạch sẽ.
• Cắt bỏ rễ con, cắt riêng rễ cây và các phần còn lại.
• Phơi hoặc sấy khô rồi bảo quản trong túi kín, tránh nước, ẩm mốc.
• Có thể dùng cây thuốc tươi để chữa bệnh cũng được, an toàn và có dược tính như nhau.

Còn ô rô nước hoa nở muộn hơn nên thường sẽ thu hoạch vào tháng 10 đến tháng 11

Công dụng của cây ô rô – Đối tượng phù hợp cây thuốc

Hai loại cây ô rô có dược tính khác nhau từ đó có những tác dụng khác nhau đối với sức khỏe con người.

Tác dụng cây ô rô cạn hoa tím nhạt

Theo các ghi chép Đông y thì ô rô cạn có tính bình, vị ngọt, có tác dụng điều trị xuất huyết, thổ huyết, đái ra máu, rong kinh, băng huyết, trị ghẻ lở, tiêu thũng, mụn nhọt, chữa viêm ruột thừa.

Các nghiên cứu khoa học cho thấy, thành phần hoá học chính gồm tinh dầu alkaloid, beta-sitosterol, axetat, alpha amyrin, beta amyrin, pectol inarin, taraxasteryl.

Công dụng cây ô rô nước hoa trắng

Trong Đông y, cây có tính mát vị hơi mặn còn rễ có tính hàn, vị mặn chua và hơi đắng, có tác dụng tiêu viêm, long đàm, lợi tiểu, hạ khí, tan máu ứ bầm, giảm đau, trị viêm gan vàng da,…

Các bài thuốc Đông y thường dùng cây thuốc với nhiều công dụng:

• Rễ và lá: Trị thuỷ thũng, tiểu buốt, tiểu rắt, bệnh đường ruột, chữa thấp khớp.
• Búp đọt: Trị bệnh đau gan, vàng da.
• Rễ cây: Người Trung Quốc dùng để chữa hạch bạch huyết, chữa bệnh gan, sưng gan, đau dạ dày, hen suyễn, u ác tính.
• Toàn cây: Có tác dụng hưng phấn, chữa ho có đờm, hen suyễn, chữa đau lưng, nhức mỏi khớp, tê bì tay chân.

Đối tượng nên sử dụng dược liệu

Nhờ những công dụng tuyệt vời trong điều trị nhiều căn bệnh khác nhau mà cây ô rô được săn lùng rất nhiều trong người dân.

Những nhóm đối tượng sau thích hợp sử dụng cây thuốc:

• Người bị viêm đường tiết niệu, bí tiểu, tiểu rắt, tiểu ra máu, nước tiểu vàng đục, sỏi bàng quang.
• Người bị ho nhiều, ho có đờm, ho gà, cảm sốt, hen suyễn, đau họng.
• Người bị đau xương khớp, đau lưng, viêm khớp, thấp khớp, tê tay chân.
• Người bị bệnh đường ruột, co thắt cơ.
• Giúp thanh nhiệt, thanh lọc, giải độc, mát gan, hỗ trợ người bị viêm gan, vàng da, xơ gan cổ trướng, viêm gan virus.
• Phụ nữ bị rối loạn kinh nguyệt, khí huyết ứ đọng, bế kinh, tắc tia sữa.
• Tác dụng làm tan máu bầm, giảm đau, giảm sưng viêm.
• Hỗ trợ người bệnh ung thư, ức chế sự phát triển và nhân bản tế bào ung thư, phòng ngừa bệnh ung thư.

Cây ô rô cạn trị bệnh gì? Những bài thuốc dân gian hiệu quả nhất

Trong Y học cổ truyền, cây ô rô cạn được sử dụng nhiều hơn ô rô nước để làm thuốc chữa bệnh. Dưới đây là những tác dụng của cây ô rô mà bạn có thể tham khảo và ứng dụng.

Cây ô rô trị bệnh gì thì tốt? Bệnh ghẻ lở

Bài thuốc 1 – Trị ghẻ lở

Từ xa xưa, người dân thường dùng lá cây ô rô tươi để chữa bệnh ghẻ lở ngoài da đem lại hiệu quả rất tốt.

• Hái một nắm lá tươi rửa thật sạch sẽ.
• Giã nát và đắp lên da bị ghẻ, lở sau khi vệ sinh da cho đến khi khô hẳn.

Sử dụng mỗi ngày sẽ thấy các vết ghẻ lở biến mất, da phục hồi nhanh chóng.

Công dụng cầm máu của cây thuốc

Một trong những tác dụng của cây ô rô nổi bật nhất chính là cầm máu, rất hiệu quả cho các trường hợp nôn ra máu, đại tiện ra máu, tiểu tiện ra máu do nhiệt, chảy máu cam, chảy máu chân răng.

Bài thuốc 2 – Chảy máu chân răng, chảy máu cam

Đây là 2 chứng bệnh rất dễ gặp, để xử lý, bạn chỉ cần dùng lá ô rô tươi sẽ hết chảy máu ngay.

Cách cầm máu rất đơn giản như sau:

• Hái một vài lá cây tươi ngâm cùng với nước muối loãng.
• Giã cho nát rồi chắt lấy nước cốt từ lá thuốc.
• Cho người bị chảy máu răng ngậm nước thuốc trong vài phút rồi nhả ra.

Bài thuốc 3 – Nôn ra máu

Cho người bệnh uống lá cây ô rô cạn kết hợp với các vị thuốc như sau:

• Ô rô cạn, đại kế, tiểu kế, thuyên thảo, sơn chi, tông lư bì, đại hoàng, trắc bá diệp, bạc hà diệp, mao căn, đơn bì với tỷ lệ bằng nhau.
• Thực hiện phương pháp đốt tồn tính tất cả vị thuốc, sau đó giã nhỏ thành bột mịn và bảo quản dùng dần trong lọ thuỷ tinh kín.
• Pha bột thuốc với nước sôi để nguội uống ngày 2 lần.

Dùng cho đến khi không còn nôn ra máu nữa thì dừng.

Bài thuốc 4 – Tiểu tiện và đại tiện ra máu do nhiệt

Khi có triệu chứng này, cho người bệnh dùng cây thuốc ô rô theo bài thuốc:

• Chuẩn bị rễ ô rô cạn đã sấy khô.
• Cho vào ấm đun sắc thành nước và gạn lấy nước thuốc uống mỗi ngày.
• Kết hợp với uống nước lá ô rô tươi giã nát.

Uống nước thuốc ngày 2 – 3 lần sẽ giúp hết các triệu chứng nhanh chóng.

Bài thuốc 5 – Đứt tay chảy máu, chảy máu ngoài da do vết thương

Dược liệu có tác dụng cầm máu rất tốt, khi bị chảy máu ngoài da do tác động từ bên ngoài chỉ cần đắp lá non giã nát lên vết thương sẽ cầm máu ngay.

Cây ô rô có tác dụng gì với phụ nữ?

Trong Đông y, cây ô rô cạn được sử dụng để chữa các bệnh thường gặp ở phụ nữ rất tốt, đặc biệt là các bệnh về kinh nguyệt.

Bài thuốc 6 – Chữa rong kinh

Rong kinh là tình trạng phụ nữ khi đến chu kỳ kinh nguyệt bị ra máu quá nhiều, máu kinh có dấu hiệu bất thường, để lâu sẽ dẫn đến thiếu máu và nhiều nguy hiểm khác.

Phụ nữ bị rong kinh có thể dùng bài thuốc này.

• 30g rễ cây ô rô cạn thái nhỏ rồi sao vàng với giấm cho đến khi cháy đen.
• 20g bố hoàng sao vàng theo phương pháp tồn tính.
• 18g hoa của cây kinh giới sao cháy tồn tính.
• Dùng 3 vị thuốc trên sắc thành thuốc uống mỗi ngày 1 thang.

Để có hiệu quả cần dùng trong nhiều ngày và nhiều chu kỳ kinh nguyệt.

Bài thuốc 7 – Trị ứ huyết, thống kinh

Ngược lại với hiện tượng rong kinh, ứ huyết kinh nguyệt dùng để chỉ các trường hợp máu kinh ứ tắc không thoát ra ngoài được, dẫn đến căng tức bụng dưới, đau bụng dưới, khó chịu.

Cách điều hoà kinh nguyệt khi bị ứ huyết kinh rất đơn giản:

• Dùng 25g rễ cây dược liệu cùng 15g lá tràm rửa sạch sau đó thái nhỏ.
• Sao 2 vị thuốc cùng giấm cho đến khi thuốc chuyển thành màu đen.
• Sắc thành nước thuốc và uống liên tục trong khoảng 1 chu kỳ tức 30 ngày.

Bài thuốc 8 – Trị ngứa âm đạo

Rất nhiều chị em thường gặp hiện tượng âm đạo bị ngứa ngáy, ngứa rát rất khó chịu, thường do viêm nhiễm âm đạo gây ra.

Cách chữa ngứa âm đạo đơn giản như sau:

• Hái một nắm lá cây và rễ cây ô rô cạn, ngâm rửa sạch sẽ bằng nước muối.
• Đun 1 lít nước cùng với thuốc cho đến khi chỉ còn lại khoảng 700ml thì đổ ra chậu.
• Chờ đến khi nước chỉ còn hơi ấm thì dùng nước thuốc để vệ sinh vùng kín.

Mỗi ngày dùng 1 – 2 lần sẽ thấy vùng kín sạch sẽ, hết ngứa ngáy, hết hôi.

Bài thuốc 9 – Bị động thai chảy máu

Động thai chảy máu là hiện tượng vô cùng nguy hiểm, thậm chí có thể gây thiệt mạng ở cả mẹ và con. Do đó, khi bị động thai, bạn phải đến bệnh viện ngay lập tức để kiểm tra. Sau đó có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng cách dân gian này:

• Ngâm nước muối, rửa sạch rễ và lá ô rô cạn.
• Dùng chày giã nhuyễn, chắt lấy nước cốt để uống.

Dùng mỗi ngày 1 – 2 lần kết hợp kiểm tra thăm khám thai nhi định kỳ.

Bí kíp trị mụn bằng cây ô rô

Lá cây dược liệu có chứa nhiều thành phần kháng viêm, giảm viêm, giảm sưng, tinh dầu rất tốt khi đắp trị mụn, đặc biệt là mụn viêm, mụn sưng, mụn trứng cá.

Bài thuốc 10 – Trị mụn

Cách dùng cây ô rô trị mụn:

• Dùng lá búp non rửa sạch, tốt nhất nên ngâm nước muối loãng trước khi dùng.
• Giã lá thuốc thật nhuyễn.
• Vệ sinh da sạch sẽ, nếu có thể hãy tẩy tế bào chết trước để làm sạch, thông thoáng lỗ chân lông.
• Sau đó đắp lá cây lên da, lưu lại 15 phút và rửa mặt lại sạch sẽ.

Dùng 3 lần/tuần sẽ thấy mụn mất dần, da trắng hồng, lỗ chân lông se khít.

Công dụng của dược liệu với bệnh viêm ruột thừa

Bài thuốc 11 – Chữa viêm ruột thừa mãn tính

Cách làm:

• Dùng 40g ô rô (toàn bộ cây), rửa sạch và giã nát.
• Chắt lấy nước cốt.

Mỗi lần chỉ uống 1 thìa nhỏ, ngày uống 2 thìa và phải dùng đều đặn ít nhất 1 tuần.

Bỏ túi những bài thuốc chữa bệnh quý từ cây ô rô nước

Với cây ô rô nước, dân gian thường sử dụng để chữa các bệnh về xương khớp, gan, bệnh ho,… rất hay. Bạn sẽ bất ngờ trước những công dụng tuyệt vời của cây thuốc này đấy.

Cây ô rô chữa bệnh gì tốt nhất? Bệnh về gan

Có rất nhiều bệnh lý liên quan đến gan mà có thể chữa được chỉ bằng những cây thuốc nam quanh nhà, trong đó có cây ô rô nước.

Một số bài thuốc chữa bệnh gan hiệu quả dưới đây bạn có thể an tâm sử dụng.

Bài thuốc 12 – Chữa đau gan, vàng da

Vàng da là một triệu chứng điển hình khi gan đang bị nhiễm độc, bị viêm gan. Trong dân gian, để chữa bệnh này người ta thường dùng kết hợp với cây quao.

• Chuẩn bị 500g ô rô, 500g vỏ của cây quao nước.
• Rửa sạch và cắt thành miếng nhỏ, sau đó đem sao vàng.
• Dùng 3 lít nước đun sắc lần 1 cho đến khi còn 1 lít thì lọc lấy nước đầu.
• Tiếp tục đổ thêm 1 lít nước lạnh vào đun tiếp cho đến khi chỉ còn khoảng 0.5 lít thì lọc thêm nước thứ hai.
• Sau đó trộn 2 lần nước lại với nhau, cho thêm 0.4kg đường cát trắng.

Mỗi ngày uống hết một bài thuốc trên, chia thành nhiều lần, mỗi lần uống 1 thìa to và đảm bảo cách nhau 1 tiếng.

Bài thuốc 13 – Chữa sưng gan, sưng lá lách

• Chuẩn bị 30g cây ô rô nước, 15g liên kiều và 12g thóc thép.
• Cho tất cả vào ấm và đun sắc thành nước uống.

Mỗi ngày chia nước thuốc thành 2 phần và uống hết trong ngày.

Cách dùng cây thuốc chữa bệnh ho đơn giản mà hiệu quả khó ngờ

Bài thuốc 14 – Chữa ho nhiều, ho có đờm, hen suyễn

Khi có các triệu chứng ho như trên, người bệnh có thể dùng cây thuốc để nấu cùng với thịt lợn băm và ăn rất dễ.

• Dùng 30g lá ô rô, rửa sạch và thái nhỏ.
• 60g – 120g thịt lợn nạc băm nhỏ.
• Cho 0.5 lít nước đun cùng lá thuốc và thịt nạc trên lửa nhỏ khoảng 30 phút cho đến khi chỉ còn lại 150ml.

Chia thành 2 phần và ăn hết trong ngày (cả nước và cả cái).

Bài thuốc 15 – Chữa ho gà

Ho gà đặc biệt ở trẻ em thường gây ra những cơn ho dai dẳng, ho rũ rượi khiến trẻ bị khó thở, tím tái,…

Khi đó mẹ có thể dùng ô rô nước để chữa ho cho con theo cách:

• 20g hoa của ô rô nước rửa sạch.
• Tẩm hoa với mật ong hoặc mật mía, sau đó sao vàng cho đến khi khô hoàn toàn.
• Đem dược liệu sắc cùng với nước và uống mỗi ngày, chia làm 2 lần.

Trẻ bị ho gà nên uống liên tục từ 1 – 2 tuần để phát huy hiệu quả tốt nhất.

Tác dụng với bệnh nhân xương khớp

Bài thuốc 16 – Chữa đau nhức xương khớp

Đau nhức xương khớp là triệu chứng điển hình nhất của bệnh xương khớp và đặc biệt thường gặp ở người cao tuổi, người lao động nặng hay làm việc sai tư thế. Cây ô rô nước có tác dụng chống viêm, giảm đau nhức khớp tay chân, đau lưng rất tốt.

Để sử dụng bạn có thể dùng theo bài thuốc sau:

• Đào cây ô rô nước, rửa sạch và cạo bỏ lớp vỏ rễ bên ngoài, lấy phần lõi.
• Sau khi rửa sạch thì cắt thành lát mỏng, phơi hoặc sấy cho đến khi khô hoàn toàn.
• Dùng rễ khô sắc với nước thành thuốc uống hàng ngày.

Bài thuốc 17 – Chữa thấp khớp, tê bì tay chân

Để dùng cây ô rô nước chữa thấp khớp và tê bì tay chân cần kết hợp thêm các loại thuốc khác.

• Dùng 30g rễ cây ô rô, 20g canh châu, 8g rễ cây kim vàng và 4g quế chi.
• Rửa sạch các cây thuốc, thái nhỏ thành lát đem tẩm cùng rượu và sao vàng cho khô.
• Đem tất cả dược liệu sắc cùng với nước thu được nước thuốc và uống ngày 2 lần vào lúc bụng đói.

Uống đều đặn mỗi ngày trong 2 tuần liên tiếp để giảm đau, giảm tê bì hiệu quả.

Bí quyết dùng ô rô nước chữa táo bón đơn giản

Bài thuốc 18 – Trị táo bón

Người bị táo bón, đi tiểu nước tiểu vàng đục nên dùng bài thuốc này.

• Sử dụng 30g rễ cây ô rô, 20g mè đen (vừng đen), 18g lá muồng trâu.
• Mè đen giã nát, rễ ô rô và lá muồng trâu rửa sạch rồi thái nhỏ.
• Cho các vị thuốc vào sắc thành thuốc và uống hết trong ngày, chia thành 2 lần.

Dùng cây ô rô nước chữa rắn cắn

Bài thuốc 19 – Chữa vết thương do rắn cắn

Trong dân gian, khi bị rắn cắn, sau khi sơ chế vết thường thì người dân thường dùng lá ô rô để chữa.

• Hái 40g lá cây ô rô nước, rửa sạch và giã nát, chắt lấy nước cốt.
• Cho người bị rắn cắn uống nước thuốc kết hợp đắp phần bã thuốc lên vết thương.

Kiên trì dùng nhiều lần sẽ cầm máu, kéo da non và phục hồi vết thương rất tốt.

Mua cây ô rô ở đâu, giá bao nhiêu? Địa chỉ bán ô rô chất lượng nhất

Cây ô rô cạn và ô rô nước đều là những cây thuốc không quá hiếm nhưng không phải ai cũng có điều kiện để tự thu hoạch cây thuốc để làm thuốc.

Hiện nay tại các nhà thuốc Đông y, đại lý bán dược liệu có bán dược liệu này, giá thành còn tùy thuộc vào từng cơ sở, dao động từ 100.000 đến 150.000 VNĐ/kg sấy khô.

Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều cơ sở bán dược liệu kém chất lượng, dùng cây cỏ không phải dược liệu để đánh lừa người tiêu dùng. Đặc biệt, nhiều nơi còn lấy cây ô rô gân vàng, gân đỏ là hai loại cây cùng họ có đặc điểm thực vật tương đồng nhưng không có tác dụng chữa bệnh. Do đó, để có hiệu quả và an toàn nhất, bạn chỉ nên mua tại địa chỉ uy tín.

Trung tâm nghiên cứu và nuôi trồng Vietfarm là thương hiệu chuyên cung cấp dược liệu làm thuốc trong đó có ô rô uy tín bậc nhất Việt Nam. Đặc biệt, cây ô rô được nuôi trồng, thu hoạch, bào chế, đóng gói và phân phối tới người tiêu dùng theo một quy trình khép kín. Dược liệu được trồng trực tiếp tại vùng nguyên liệu sạch đạt chuẩn GACP – WHO đặt tại Vĩnh Phúc.

Sau khi thu hoạch nguyên liệu được chọn lọc loại tốt nhất và trải qua giai đoạn sấy khô với công nghệ hiện đại nhất. Thành phẩm được đóng gói đảm bảo chất lượng và an toàn vệ sinh, đạt chuẩn CO – CQ mà Bộ Y Tế đề ra.

Cây ô rô cạn hay ô rô nước đều có những thành phần dược tính có hiệu quả chữa bệnh rất tuyệt vời và được sử dụng từ bao đời nay. Khách hàng có nhu cầu sử dụng có thể liên hệ đặt hàng qua website hoặc đến trực tiếp đại lý của Vietfarm để mua hàng.