Cây xương khỉ (bìm bịp)

Ngày cập nhật: 09/04/2024 Biên tập viên: Nguyễn Quỳnh
3.7/5 - (4 bình chọn)

Cây xương khỉ (cây bìm bịp) là một loại cây được nhắc đến với rất nhiều công dụng chữa bệnh như: Điều trị ung thư, xương khớp, viêm xoang, mát gan, lợi mật,… Loại cây này rất dễ trồng và còn có thể chế biến thành nhiều món ăn thơm ngon bổ dưỡng. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu tới bạn những công dụng và các bài thuốc chữa bệnh tốt nhất từ cây bìm bịp.

Mô tả dược liệu câu xương khỉ (cây bìm bịp)

Cây xương khỉ có tên khoa học Clinacanthus nutans, thuộc họ Ô rô. Dược liệu này còn có tên gọi khác là cây bìm bịp, cây bách giải, cây mảnh cộng. Đây là một loại cây mọc dại ở các vùng nông thôn thuộc các tỉnh Bắc Bộ và Nam Bộ. Từ xa xưa, người dân đã biết cách dùng cây xương khỉ để điều trị nhiều căn bệnh khác nhau.

Hình ảnh cây xương khỉ (cây bìm bịp)
Hình ảnh cây xương khỉ (cây bìm bịp)

Dưới đây là một số đặc điểm hình thái của loại dược liệu này:

  • Thân: Cây xương khỉ có thân cây nhỏ, màu xanh, mọc thành cụm, chiều cao trung bình từ 1-1,5m.
  • Lá: Lá cây có màu xanh thẫm, dài, thuôn, nhỏ dần về phần đầu, mặt lá nhẵn, có nhiều gân hình xương cá, gân ở giữa to, những gân còn lại đối xứng nhau.
  • Hoa: Hoa của cây bìm bịp mọc thành chùm, có màu đỏ, bao phấn có màu vàng. Cuống hoa ngắn trong khi đó chiều dài của hoa có thể lên đến 5cm, rủ xuống ngọn.
  • Quả: Quả cây xương khỉ có hình trùy, cuống ngắn. Rất hiếm khi có thể nhìn thấy quả của loại cây này.

Cây xương khỉ có tác dụng gì?

Từ lâu, loài cây này đã được người dân ở một số nơi trên thế giới sử dụng làm thuốc chữa bệnh hay dùng để chế biến món ăn hàng ngày. Nó có mùi hương thoang thoảng nên có thể được dùng để ăn kèm với một số món tanh nhằm át được vị tanh, mang lại cảm giác ngon miệng. 

Tác dụng hỗ trợ điều trị ung thư của cây xương khỉ đã được chứng minh
Tác dụng hỗ trợ điều trị ung thư của cây xương khỉ đã được chứng minh

Bên cạnh đó, trong thành phần của cây xương khỉ có rất nhiều hoạt chất tốt cho cơ thể mà không phải ai cũng biết như: Glycosind, flavon, khoáng chất, vitamin, canxi, chất xơ, tanin…. Nhờ những thành phần có lợi này mà cây mang lại công dụng tuyệt vời cho sức khỏe như:

  • Cung cấp nhiều chất dinh dưỡng tốt cho cơ thể, giúp cơ thể khỏe mạnh.
  • Hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý mãn tính, khó chữa như viêm dạ dày, viêm họng, vàng da,…
  • Những người có mỡ máu tăng cao cũng có thể cải thiện được trong thời gian ngắn nếu biết cách sử dụng xương khỉ.
  • Flavon là chất có khả năng chống oxy hóa cực mạnh. Do đó, giúp tăng cường lưu thông máu, ngăn chặn các tế bào ung thư phát triển, chống lão hóa…
  • Canxi có xương khỉ giúp hỗ trợ cải thiện các vấn đề về xương khớp như loãng xương, viêm khớp, nhanh liền xương,…
  • Ngoài ra, nhiều hoạt chất trong đó hỗ trợ điều trị, cải thiện các bệnh lý về gan như men gan cao, viêm gan, xơ gan, ung thư gan…

Cách dùng cây xương khỉ hiệu quả nhất

Có nhiều cách sử dụng cây xương khỉ để chữa bệnh, tuy nhiên các bạn cần sử dụng đúng các và phù hợp để đảm bảo mang đến tác dụng tốt nhất. Dưới đây là một số bài thuốc các bạn có thể tham khảo:

Cách 1: Bài thuốc trị viêm gan

Những người có bệnh lý viêm gan với biểu hiện như vàng da, tiểu vàng, khó ngủ, trằn trọc, bứt rứt không yên, sốt nhẹ về chiều, có thể sử dụng bài thuốc từ xương khỉ như sau:

Nguyên liệu cần chuẩn bị:

  • 30g cây xương khỉ
  • 12g lá vọng cách
  • 20g râu bắp
  • 10g trần bì
  • 16g sâm đại hành
  • 12g lá quao

Cách thực hiện: 

  • Với nguyên liệu trên, các bạn đem rửa sạch rồi cho vào nồi sắc thuốc có sẵn 1 lít nước. 
  • Tiến hành đun sôi thì hạ nhỏ lửa. Sau đó đun tiếp khoảng 30 phút thì dừng lại. 
  • Gạn phần nước và đem uống. Mỗi lần uống khoảng 200ml và phải uống hết lượng nước này trong ngày.
Cây xương khỉ được kết hợp với các dược liệu khác điều trị viêm gan rất tốt
Cây xương khỉ được kết hợp với các dược liệu khác điều trị viêm gan rất tốt

Cách 2: Bài thuốc trị đau nhức xương khớp

Với những người bị đau nhức xương khớp, có thể sử dụng bài thuốc sau đây để điều trị:

  • 30g cây xương khỉ
  • 20g trâu cổ
  • 20g gối hạc
  • 20g dâu tằm

Cách thực hiện: 

  • Đem làm sạch các nguyên liệu đã chuẩn bị. Sau đó cho vào ấm thuốc cùng với 1,2 lít nước.
  • Đun to lửa đến khi sôi thì vặn nhỏ rồi đun thêm 30 phút thì tắt bếp. 
  • Chia lượng nước thuốc đều làm 3 và dùng để uống vào mỗi buổi sáng, trưa, tối sau khi đã ăn no.

Cách 3: Bài thuốc hỗ trợ điều trị một số bệnh ung thư

Những người bị bệnh ung thư giai đoạn đầu, có thể sử dụng bài thuốc từ loài cây mang tên xương khỉ để hỗ trợ điều trị. Bạn có thể áp dụng 1 trong 2 cách sau đây:

Cách 1: Đối với việc sử dụng xương khỉ tươi, làm sạch. Sau đó, các bạn chỉ cần lấy khoảng 200g đem xay nhỏ rồi uống thay nước lọc hàng ngày.

Cách 2: Đối với xương khỉ khô, lấy 100 gram rồi cho vào nồi sắc thuốc có sẵn 1 lít nước. Sắc trong khoảng 30 phút là có thể mang ra sử dụng.

Những lưu ý khi sử dụng vị thuốc từ cây xương khỉ

Khi sử dụng vị thuốc này, các bạn cần chú ý những vấn đề sau để có hiệu quả tốt nhất cũng như đảm bảo an toàn:

  • Kết hợp với chế độ ăn uống khoa học, nghỉ ngơi điều độ và có thể rèn luyện thể dục thể thao vừa sức.
  • Nên chọn loại có kích thước rễ lớn để có dược tính cao nhất trong quá trình hỗ trợ và điều trị bệnh.
  • Những trường hợp có thể sử dụng vị thuốc này đó là: Người bị phong thấp, ung thư, đau nhức xương khớp. Người có bệnh lý về gan như viêm gan, ung thư gan, xơ gan, chức năng gan bị suy giảm, men gan tăng cao… 
  • Loài cây này không có độc tính cũng như không gây tác dụng phụ nếu dùng đúng cách nên người già, trẻ em đều có thể sử dụng. 
  • Đối tượng không nên sử dụng xương khỉ: Người có huyết áp thấp hay đang điều trị bệnh lý xương khớp bằng thuốc tây y.
  • Ngoài ra việc sử dụng vị thuốc này để hỗ trợ điều trị bệnh, tùy từng thể trạng mỗi người mà hiệu quả có sự khác biệt. Đồng thời, các vị thuốc đông y thường cho kết quả từ từ nên các bạn phải sử dụng lâu dài thì mới có hiệu quả.
  • Nên dùng đúng liều lượng đã được khuyến cáo, nếu quá liều sẽ gây tác dụng phụ như tay chân lạnh, giảm sức đề kháng, đi tiểu nhiều, không tốt cho sức khỏe. Thậm chí làm mất hết dược tính của vị thuốc đang sử dụng.

Cây xương khỉ mua ở đâu?

Hiện cây xương khỉ đang được Vietfarm nuôi trồng tại vùng dược liệu sạch tại Kontum với sự giám sát của đội ngũ kỹ thuật viên có chuyên môn cao. Để đặt mua cây xương khỉ quý khách có thể trực tiếp đến 3 địa chỉ sau:

  • Biệt thự B31, ngõ 70, Nguyễn Thị Định, Thanh Xuân, Hà Nội
  • 116 Văn Lang, Tp.Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh
  • 145 Hoa Lan, Q. Phú Nhuận, TP.HCM

Hoặc qua Fanpage Trung tâm Nghiên cứu và Nuôi trồng Vietfarm, Zalo 0961716466 để được đội ngũ tư vấn viên là các dược sĩ y học cổ truyền giải đáp thắc mắc.

TTUT, BSCKII Nguyễn Thị Nhuần

Chức vụ: Cố vấn chuyên môn

Học hàm/ học vị: BS.CKII

Nơi công tác: Bệnh viện YHCT Trung Ương

Đăng ký tư vấn với chuyên gia